Skener

Skeneri su poznati kao uređaji koje jurimo po gradu kada nam je neophodno da uradimo sken tj. pretvaranje dokumenta koji treba da pošaljemo nekome u digitalni, najčešće državnim organima. Oni analiziraju sliku pomoću optičkog sistema za prepoznavanje znakova na papiru (OCR-Optical Character Recognation). Ovu sliku pretvaraju u digitalni oblik i šalju računaru.

Delovi skenera su: poklopac, staklena površina, glava skenera (na njoj se nalazi optički sistem: lampa, ogledala, sočiva, filtri i CCD (Charged-coupled device)), step motor, stabilizator pokreta, napajanje, kontrolna logika i interfejs prema računaru. CCD je glavna komponenta skenera. Ona se sastoji od fotosenzitivnih dioda (fotozita), koje pretvaraju fotone (svetlost) u elektrone (struju). Svaka fotozita je osetljiva na svetlost, što svetliji zrak prima to je veća struja koju akumulira.

Proces skeniranja je svima poznat uopšteno. Stavite papir, poklopite, neko svetlo pređe preko dokumenta i imate mail. Ali, stvar je složenija. Dokument se postavlja na staklenu površinu i poklopac se zatvara. Poklopac služi za stvaranje jednake pozadine dokumenta, da se ne bi desilo da neki delovi budu tamniji a neki svetliji. Glavu skenera čini optički sistem, koji sadrži lampu koja osvetljava jedan red dokumenta. Svetlost se odbija od površine dokumenta i dolazi do sistema ogledala koji odbijeni zrak šalje do sočiva. Sočivo deli dobijeni zrak na tri jednaka dela i fokusira odbijeni zrak na filtre. Filtri taj zrak razlažu na tri osnovne (RGB) boje i šalju ga na fotozite (odnosno na CCD). Fotozite stvaraju struju, koju kontrolna logika tumači i šalje u odgovarajućem obliku, putem interfejsa ka računaru. Kada se skenira jedan red dokumenta, prelazi se na sledeći, pomoću step motora koji pomera glavu skenera u veoma preciznim koracima duž čitavog dokumenta. Stabilizator obezbeđuje da ti pokreti budu što mirniji.

Umesto CCD-a, ogledala, sočiva i filtra neki skeneri koriste i CIS (Contact Image Sensor) tehnologiju. Na glavi skenera postoje kolone sa RGB LED diodama. Ovaj mehanizam se sastoji od 300 do 600 senzora veoma blizu skenirajuće površine. Kada se dokument skenira LED diode se kombinuju tako da emituju belu svetlost. Odbijena svetlost dolazi do kolone senzora gde se registruje boja skenirane površine. Ovo je jeftinija varijanta skenera, a ujedno i lošijeg kvaliteta.

Skeneri se razlikuju po rezoluciji, oštrini skenirane slike i dubini boje. Većina skenera ima hardversku rezoluciju od najmanje 300x300dpi. Rezolucija je određena brojem senzora u jednoj koloni (x-dsr (direction sample rate)) i preciznošću step motora (y-dsr). Kod mnogih skenera rezolucija je deklarisana na 4800×4800 ili čak 9600×9600, što je hardverski teško dostići. Ovo su oznake za rezolucije dobijene softverskim putem, odnosno interpolacijom. Interpolacija je proces koji softver skenera koristi za povećanje rezolucije, korišćenjem ekstra piksela koje ubacuje između onih ostvarenih pomoću CCD-a. Najjednostavniji način ubacivanja ovih ekstra piksela je dodavanje po jednog piksela koji predstavlja srednju vrednost susedna dva.

Oštrina slike zavisi uglavnom od kvaliteta optičkog sistema i od svetlosnog izvora koji se koristi. Svetla ksenonska lampa i visoko kvalitetno sočivo stvara mnogo jasniju sliku u odnosu na fluorescentnu lampu i osnovno sočivo. 

Dubina boje predstavlja broj boja koje je skener sposoban da prepozna.

Skeneri se obično povezuju sa računarom pomoću :

1. paralelnog porta (ovo je ujedno i najsporiji vid povezivanja),

2. SCSI (Small Computer System Interface), koji se uglavnom koristi za mrežne skenere,

3. USB (Universal Serial Bus), ima dobru brzinu i lak je za korišćenje, ili preko 4. FireWire konektora, koji je brži od USB-a i SCSI-ja i postoji kod boljih skenera koji se koriste za skeniranje u visokoj hardverskoj rezoluciji.

Pored konektora za prebacivanje slike do računara potrebno je da u računaru postoji drajver za skener, koji zna kako da komunicira sa skenerom. Većina skenera koristi TWAIN (Technology Without An Interesting Name). TWAIN radi kao prevodilac između bilo koje aplikacije koja podrđava TWAIN standard i skenera.